JOAQUÍN SOROLLA BASTIDA

O 8 de xullo de 1915, o pintor valenciano Joaquín Sorolla chegaba a Vilagarcía co encargo de pintar un óleo representativo de Galicia para formar parte dos paneis coas rexións de España que, catro anos antes, o fundador da Hispanic Society, Archer Milton Huntington, encargáralle para decorar a biblioteca da citada sociedade. Pero mentres que os primeiros fíxoos no seu estudo, baseándose en distintas postais das zonas elixidas, pero a partir de aí decidiu viaxar insitu aos lugares que despois plasmaría nos seus lenzos. Con esa intención, trasladouse a Vilagarcía de Arousa en 1915 para pintar o cadro que representaría a Galicia. Por entón xa era un famoso e recoñecido pintor tanto en España como no estranxeiro, e especialmente en Francia e Estados Unidos.

Nunha entrevista ao xornal Galicia Nova, Sorolla declarou que no panel habería “homes, mulleres, bestas, de todo; traxes típicos e actuais; aveños do traballo, a xenuína representación da vida galega”. O tipismo, por tanto, enche a ampla tea e moitos destes modelos atoparíaos entre as xentes da localidade.

Esta obra, que podería tratarse de O Xubieiro, un coñecido personaxe de principios de século, mostra un gaiteiro sentado baixo as árbores, pulsando o instrumento, xunto a unha rapariga vestida co traxe rexional. A avanzada idade do gaiteiro pode facer necesarios os descansos frecuentes na pose, que ben podería aproveitar o pintor para a realización desta segunda obra. Aínda que a maior parte dos estudos previos ao panel teñen unha entidade artística en se mesmos, e como tales foron valorados polo pintor, iso non lles resta a súa vocación de servir para preparar a obra final. Con todo, o desenvolvemento en paralelo deste gaiteiro anula en boa medida esa función, polo que cabe ver este cadro como un dos realizados por Sorolla para aproveitar os intres perdidos. E é que, ademais da romaría, segundo Florencio Santa-Ana, director do Museo Sorolla, existe constancia doutros tres cadros, un dos cales é este, que algúns consideran un estudo preparatorio pero que, segundo o experto, realizouse despois do panel.